Bức tranh năng lượng thế giới hiện đan xen bởi các gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu như biến đổi khí hậu, các bệnh dịch, căng thẳng địa chính trị, hệ lụy trong khoảng cuộc xung đột Nga- Ukraine… với thể làm dòng chảy năng lượng thế giới đổi hướng.

Trong đó, năng lượng tái tạo là “sắc nóng” đang lôi kéo sự để ý của dư luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà công nghệ cũng như các nhà hoạt động khí hậu. Việc chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái hiện đang phát triển thành khuynh hướng quan yếu tại nhiều quốc gia trên toàn cầu, là chìa khóa để giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu cùng lúc đảm bảo phát triển kinh tế bền vững.

 

Trạm năng lượng mặt trời ở Tongchuan, thức giấc Thiểm Tây, Trung Quốc, ngày 11/12/2019. (Nguồn: Reuters)

Năng lượng tái hiện là gì?

Theo khái niệm của liên hợp quốc, năng lượng tái tạo là năng lượng có cội nguồn trong khoảng tự dưng, tốc độ bổ sung mau lẹ hơn tốc độ tiêu thụ. chẳng hạn, ánh sáng mặt trời và gió là các nguồn được bổ sung liên tiếp. các nguồn năng lượng tái hiện dồi dào và sẵn với quanh đó ta. cung ứng năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải rẻ hơn phổ quát so sở hữu việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt…

đơn vị nghiên cứu và khoa học TWI (Anh) đã phân biệt sự khác nhau giữa năng lượng tái hiện, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo đó, năng lượng tái tạo đến từ các nguồn hoặc các thời kỳ được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là các nguồn không thải ra chất ô nhiễm như carbon dioxide, còn năng lượng xanh là tới trong khoảng các nguồn bỗng nhiên.

đơn vị TWI cho rằng không phải rất nhiều mẫu năng lượng tái hiện đều thực thụ sạch hoặc xanh hoàn toàn. chả hạn, 1 số nguồn thủy điện với thể làm không gian sống bỗng dưng bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái tạo thành sáu loại: năng lượng sinh vật học có xuất xứ từ tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt với căn nguyên trong khoảng công đoạn sinh nhiệt của chính trái đất; thủy điện; năng lượng đại dương; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái tạo mang thể được tiếp cận trong khoảng phổ thông hướng khác nhau, nhưng điểm chung của các định nghĩa cho rằng năng lượng tái tạo tới từ các nguồn tài nguyên được bổ sung liên tục và sắp như không cạn kiệt.

Sự dịch chuyển tất yếu

Trên thực tại, năng lượng hóa thạch hiện được dùng phổ thông nhất, từ lâu đã như một phần chẳng thể thiếu đối mang hoạt động kinh tế và xã hội. tuy nhiên, nguồn dự trữ nhiên liệu hóa thạch có giới hạn, trong khi dân số và nhu cầu tiêu thụ năng lượng của thế giới liên tục gia tăng. tuy nhiên, việc khai thác, cung ứng và sử dụng nhiên liệu hóa thạch đã gây ra phổ quát ảnh hưởng xấu đối có môi trường.

Trong bối cảnh ấy, năng lượng tái tạo từ gió, mặt trời… có thể giải quyết cả hai vấn đề trên mang nguồn cung hồ hết bất tận và thân thiện môi trường. Điện sản xuất trong khoảng nguồn năng lượng tái hiện này cũng với giá cạnh tranh hơn các nguồn điện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra rộng rãi việc khiến cho. sở hữu những đặc thù trên, khuynh hướng phát triển năng lượng tái hiện mang thể khiến cho bản đồ năng lượng thế giới được “vẽ lại”, đổi thay đáng đề cập trong các năm tới.

Theo Báo cáo Năng lượng tái tạo 2021 – phân tách và dự đoán tới năm 2026 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng điện tái tạo toàn cầu ước tính đạt 8300 TWh năm 2021, tăng khoảng 8% so với cộng kỳ năm trước và đánh dấu mức tăng hàng năm cao nhất bắt đầu từ 1970.

Trong đó, điện mặt trời và điện gió đóng góp khoảng hai phần ba mức tăng trưởng năng lượng tái hiện. Công suất điện tái hiện được cho rằng sẽ tăng tốc trong giai đoạn dự báo của Con số IEA, chiếm gần 95% mức tăng công suất điện thế giới tới năm 2026.

trong khoảng năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái tạo dự báo đạt trung bình 305 GW/năm đối sở hữu kịch bản cơ sở, có thể đạt 380 GW/năm đối sở hữu kịch bản lớn mạnh. tuy nhiên, để thế giới mang thể đạt phát thải ròng rã vào năm 2050, lớn mạnh công suất năng lượng tái hiện hàng năm cần nâng cao hơn 80% so sở hữu kịch bản vững mạnh ấy.

Điều này đồng nghĩa rằng tất cả các nước cần tăng tốc hơn nữa trong việc đeo đuổi xu hướng năng lượng tái tạo, quyết tâm hơn nữa để khắc phục những vấn đề về chính sách, thực thi cũng như nâng những cam kết khí hậu.

khuynh hướng trên toàn cầu

Dẫn đầu cuộc đua vững mạnh trong ngành nghề năng lượng tái hiện là Trung Quốc – chiếm gần một nửa mức tăng trưởng thế giới về năng lượng tái hiện, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị trường này đã chiếm gần 80% công suất tái tạo mở rộng trên toàn toàn cầu.

Là đất nước phát thải khí nhà kính bậc nhất và dân số đông nhất toàn cầu, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo mang ý nghĩa đáng kể đối mang chỉ tiêu khí hậu của thế giới khái quát.

Tháng 10/2021, nước này ban hành hướng dẫn theo đuổi chỉ tiêu đạt mức phát thải đỉnh điểm tới 2030 và trung hòa khí thải carbon trước 2060. Trung Quốc đặt mục tiêu tăng dần tỷ lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trước năm 2060 cũng dẫn đến các mục tiêu trong tương lai mới như nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, nâng cao từ 530 GW năm 2020.

có EU, bằng cách đeo đuổi xu hướng tăng tỷ lệ các nguồn tái hiện trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả quốc gia EU với thể đảm bảo an ninh năng lượng, bớt phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga cũng như thay thế những nguồn nhiên liệu hóa thạch đang trở thành đắt đỏ.

những nước thành viên EU được bắt buộc thiết đồ mưu hoạch năng lượng và khí hậu đất nước (NECP) cho công đoạn 10 năm từ năm 2021-2030, nhằm xúc tiến tiêu chí của chương trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU đã huy động 20 tỷ Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, đánh dấu đợt phát hành trái khoán to nhất từ trước đến nay ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU với mục đích tương trợ các nước thành viên hồi phục kinh tế hậu đại dịch, vun đắp châu Âu theo hướng xanh hơn, số hóa và linh động hơn.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã lên kế hoạch huy động tổng cộng 800 tỷ Euro từ thị trường vốn quá trình 2021-2026, trong ấy góp một phần vào tài trợ năng lượng tái tạo.

với vị thế là 1 trong những đất nước hàng đầu toàn cầu về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp diễn đeo đuổi các tiêu chí đầy tham vọng và thực thi các chính sách hỗ trợ lớn mạnh năng lượng tái hiện lên mức cao mới.

Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại mang ký hợp đồng Paris ngay sau khi nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so mang mức của năm 2005, nâng cao gấp đôi so mang mức cam kết dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Báo cáo của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời có thể chiếm tới 40% nguồn cung điện của nước này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, nâng cao so mang mức hiện tại chỉ là 3%.

Mỹ đặt mục tiêu cung cấp 30 GW điện gió vào năm 2030, trở thành nền móng trong chiến lược đối phó với vấn đề nóng lên toàn cầu, khử carbon trong lưới điện của Mỹ vào năm 2035 đồng thời tạo ra hàng nghìn việc làm.

Tháng 2/2022, Mỹ đã tiến hành đấu thầu các hạ tầng năng lượng gió ngoài khơi New York và New Jersey, là trận chiến thầu lớn nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực này ở Mỹ và cũng là thương vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khơi trước nhất dưới thời Tổng thống Biden.

tới tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật cung ứng quốc phòng (DPA), đẩy nhanh công đoạn cung cấp khoa học năng lượng sạch trong nước, cho thấy quyết tâm của Mỹ trong việc đeo đuổi kế hoạch nâng sản lượng điện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng đang tiếp diễn giục giã Quốc hội Mỹ ưng chuẩn giảm thuế và những khoản đầu cơ bổ sung nhằm tăng tốc giai đoạn cung ứng cũng như khai triển năng lượng sạch tại nước này.

các cam kết về khí hậu và thiên hướng năng lượng tái hiện tại các quốc gia trên đã ảnh hưởng đáng nói tới sự chuyển dịch trong bức tranh năng lượng thế giới tổng thể và Việt Nam nói riêng.

thời gian qua, lĩnh vực năng lượng tái tạo của Việt Nam đã ghi nhận những bước chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam đã và đang đứng trước các thời cơ lớn để đón đầu xu thế chuyển dịch sang năng lượng tái tạo. sở hữu các định hướng tương trợ trong khoảng chính phủ, phấn đấu tận dụng cả nguồn lực trong nước và quốc tế cùng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng tất cả các nước đi trước sẽ là những động lực quan trọng để Việt Nam sở hữu thể lớn mạnh thấp nguồn năng lượng tái tạo của mình, thay đổi bức tranh năng lượng quốc gia theo hướng tích cực hơn nữa.